Συλλογές
Τίτλος Οι πράξεις ανοικτής αγοράς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας: ρόλος, κατηγορίες, μέσα και ενέργειες
Δημιουργός Καραδήμα, Μαρία
Συντελεστής Σαπουντζόγλου, Γεράσιμος
Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης
Τύπος Text
Φυσική περιγραφή 256σ.
Γλώσσα el
Περίληψη Από την 1η Ιανουαρίου 1999, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) είναι υπεύθυνη για τη χάραξη και άσκηση της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη. Ο βασικός στόχος της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ είναι η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών μέσω της επιδίωξης της διατήρησης ρυθμών πληθωρισμού κάτω,αλλά πλησίον,του 2% μεσοπρόθεσμα.Οι πράξεις ανοικτής αγοράς αποτελούν βασικό εργαλείο της ΕΚΤ για την εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής της, καθώς μέσω αυτών γίνεται η διαχείριση της ρευστότητας και ο επηρεασμός των επιτοκίων στην Ευρωζώνη.Οι βασικές πράξεις ανοικτής αγοράς της ΕΚΤμέσω των οποίων παρέχεται ρευστότητα σε τακτική βάση στα πιστωτικά ιδρύματα του Ευρωσυστήματος είναι οι εξής:- Οι πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης (Main refinancing operations – MROs), μέσω των οποίων σηματοδοτείται επιπλέον και η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ. Οι πράξεις αυτές διενεργούνται σε εβδομαδιαία βάση και έχουν διάρκεια μιας εβδομάδας. -Οι πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (Longer-term refinancing operations - LTROs) που διενεργούνται σε μηνιαία βάση και έχουν διάρκεια τριών μηνών.Στις ανοικτές πράξεις της ΕΚΤ περιλαμβάνονται επίσης οι πράξεις εξομάλυνσης των βραχυχρόνιων διακυμάνσεων της ρευστότητας (Fine-tuning operations) που διενεργούνται κάθε φορά που απαιτείται εξομάλυνση των επιπτώσεων που προκαλούνται στα επιτόκια από αιφνίδιες διακυμάνσεις της ρευστότητας στην αγορά, καθώς και οι διαρθρωτικές πράξεις (Structural operations)που διενεργούνται όποτε απαιτείται η αναπροσαρμογή της διαρθρωτικής θέσης του Ευρωσυστήματος έναντι του χρηματοπιστωτικού τομέα ή η εξυπηρέτηση κάποιων άλλων σκοπών στο πλαίσιο εφαρμογής της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ. Οι τακτικές πράξεις κύριας και πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης αποδείχθηκαν ανεπαρκείς για την αντιμετώπιση της μεγάλης χρηματοπιστωτικής κρίσης που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ το 2007 και άρχισε να πλήττει με σφοδρότητα την Ευρωζώνη από τα μέσα Σεπτεμβρίου του 2008. Με σκοπό την αποτελεσματική αντιμετώπιση της κρίσης, η ΕΚΤ εισήγαγε σταδιακά τη διενέργεια των ακόλουθων μη συμβατικών πράξεων ανοικτής αγοράς: α. Πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (Longer-term refinancing operations - LTROs) με διάρκεια έξι μηνών, ενός έτους, τριών ετών, καθώς και διάρκειας ίσης με αυτήν της αντίστοιχης περιόδου τήρησης υποχρεωτικών ελάχιστων αποθεματικών, οι οποίες βοήθησαν τα πιστωτικά ιδρύματα να επιμηκύνουν σημαντικά τη διάρκεια της αναχρηματοδότησής τους από το Ευρωσύστημα. Η διενέργεια των πράξεων αυτών είχε σταδιακά διακοπεί μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2014. β. Στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (Targeted longer-term refinancing operations – TLTROs), διάρκειας μέχρι τις 26/9/2018,που εγκαινιάστηκαν το 2014 και έχουν ως σκοπό της ενίσχυση της ροής των πιστώσεωνπρος τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις και τα νοικοκυριάτης Ευρωζώνης.Εκτός από τις πράξεις ανοικτής αγοράς που χρησιμοποιούσε για την εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής της, από το 2007 και μετά η ΕΚΤ διενήργησε επίσης πράξεις παροχής ρευστότητας σε δολάρια ΗΠΑ (USD) και ελβετικά φράγκα (CHF).Από το 2008 άρχισε σταδιακά να μειώνεται η κατά τα προηγούμενα έτη μεγάλη σημασία των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης (MROs), καθώς οι τεράστιες ανάγκες του τραπεζικού τομέα για ρευστότητα εξυπηρετήθηκαν από τις μη συμβατικές πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (LTROs και TLTROs) οι οποίες βοήθησαν τα πιστωτικά ιδρύματα να επιμηκύνουν σημαντικά τη διάρκεια της αναχρηματοδότησής τους από το Ευρωσύστημα και να εξασφαλίσουν ευνοϊκές συνθήκες απρόσκοπτης πρόσβασης σε αναχρηματοδότηση, μέσα σε ένα περιβάλλον που χαρακτηριζόταν από ασύμμετρη πληροφόρηση και τεράστια κρίση ρευστότητας.Μέσω των μη συμβατικών πράξεων ανοικτής αγοράςσυνεχίζουν και σήμερα να χορηγούνται τεράστια ποσά ρευστότητας προς τα πιστωτικά ιδρύματα της Ευρωζώνης προκειμένουνα ενισχυθεί η ροή των πιστώσεων προς την πραγματική οικονομία και να επιτευχθεί με γρήγορους ρυθμούς η ανάκαμψη και σταθεροποίηση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ευρωζώνη. Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 επιβεβαίωσε και στην περίπτωση της ΕΚΤ τη διαπίστωση που είχε γίνει κατά τη διάρκεια της μεγάλης χρηματοπιστωτικής κρίσης στην Ιαπωνία στα τέλη της δεκαετίας του 1990, ότι στη διάρκεια πολύ σοβαρών χρηματοπιστωτικών κρίσεων οι συμβατικές πράξεις ανοικτής αγοράς αδυνατούν να μεταδώσουν ακόμη και τα πολύ χαμηλά, έως και μηδενικά,βασικά επιτόκια των κεντρικών τραπεζών στην αγορά χρήματος και στα επιτόκια των τραπεζικών χορηγήσεων. Στις περιπτώσεις αυτές είναι αναγκαία η λήψη μη συμβατικών μέτρων ευρείας κλίμακας που εξασφαλίζουν τη διατήρηση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών και των ροών των πιστώσεων προς την πραγματική οικονομία σε επίπεδα που υποστηρίζουνσε σταθερή βάση την αποτελεσματική μετάδοση της νομισματικής πολιτικής και την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης.
Λέξη κλειδί Refinancing operations
Νομισματική πολιτική
Πράξεις ανοικτής αγοράς
Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
Ημερομηνία 21-01-2016
Άδεια χρήσης https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/