| Περίληψη : | Τόσο η σύγχρονη επενδυτική δραστηριότητα, όσο και η επιδίωξη υψηλών οικονομικών στόχων, φέρνουν συχνά την ανθρωπότητα αντιμέτωπη με ένα σοβαρό κοινωνικό δίλημμα: μπορεί ο πλανήτης να αντέξει τις σοβαρές περιβαλλοντικές ζημιές που προκαλούνται στο βωμό του κέρδους και της οικονομικής ανάπτυξης; Από νωρίς ήδη, κατέστη σαφές ότι η προστασία του περιβάλλοντος είναι ένα ζήτημα γενικού και δημοσίου συμφέροντος, έτσι η θέσπιση και η αναγνώριση συγκεκριμένων περιβαλλοντικών αρχών έγινε ένα σημαντικό εργαλείο για την «οικολογικοποίηση του δικαίου» . Μία απ’ αυτές τις αρχές είναι η «αρχή της προφύλαξης». Ο στόχος της παρούσας εργασίας είναι η παρουσίαση της αρχής αυτής, η ανάλυση των σχετικών ορισμών και η διάκρισή της από παρεμφερείς αρχές, αλλά και η ανάδειξη της σημασίας της μέσα από την νομολογία εθνικών δικαστηρίων και του δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η τελευταία όπως είναι γνωστό, είναι ένα μοναδικό κοινωνικό πολιτικό μόρφωμα με δικό της σύστημα δικαίου, καθώς συμβάλλει ποικιλοτρόπως στην προώθηση της έννοιας της «βιώσιμης ανάπτυξης» .Είναι σημαντικό να αναφερθούν οι έννοιες της πολυπλοκότητας και της επιστημονικής αβεβαιότητας, οι οποίες αποτελούν βασικά στοιχεία του Δικαίου Περιβάλλοντος σύμφωνα με τον Beck «η κοινωνική παραγωγή του πλούτου συνοδεύεται από την κοινωνική παραγωγή κινδύνων». Αυτοί οι δύο σύγχρονοι κίνδυνοι έχουν ως χαρακτηριστικό γνώρισμα την πολυπλοκότητά τους, αφού επηρεάζουν απεριόριστο αριθμό αποδεκτών, χωρίς να προσδιορίζεται η χρονική και η χωρική διάσταση των ορίων τους . Ακόμα, επειδή η ύπαρξη της επιστημονικής αβεβαιότητας σχετικά με τους κινδύνους βλάβης του περιβάλλοντος, καθώς και της ανθρώπινης υγείας αποτελούν προϋπόθεση για την εφαρμογή της αρχής της προφύλαξης, αντιπροσωπεύει η αρχή αυτή την μετανεωτερική φάση του δικαίου και τον τρόπο με τον οποίον γίνεται η διαμόρφωση των νομικών κανόνων στις σύγχρονες κοινωνίες . Η καθιέρωση της αρχής αυτής, σηματοδοτεί μία στροφή του δικαίου από την επάρκεια και την βεβαιότητα της επιστημονικής γνώσης σχετικά με την αποδοχή της αβεβαιότητας, δημιουργώντας ένα πεδίο δικαίου με νέες βάσεις. Η αποδοχή της επιστημονικής αβεβαιότητας επιβάλλει κατά κάποιο τρόπο στο Δίκαιο του Περιβάλλοντος την παρέμβασή του με δικούς του μηχανισμούς για να καλύψει την ανεπάρκεια της επιστημονικής γνώσης . Ο λόγος ο οποίος έχει προκαλέσει δυσκολίες στην ερμηνεία και την εφαρμογή της αρχής φαίνεται να είναι ο καινοτόμος χαρακτήρας της. Ως κύριος προβληματισμός, φαίνεται να είναι η ιδέα ότι μία ανεξέλεγκτη εφαρμογή της αρχής της προφύλαξης θα μπορούσε να εμποδίσει την τεχνολογική πρόοδο και να βάλει τέλος σε κάθε επενδυτική δραστηριότητα. Πρόκειται λοιπόν για μία εξαιρετικά αυστηρή ερμηνεία της αρχής η οποία θα μπορούσε να αναστείλει την καινοτομία για χάρη της ασφάλειας . Το ζήτημα αυτό, καθώς και η κανονιστικότητα που έχει αναπτύξει μέχρι σήμερα, όπως και η συμβολή της αρχής της αναλογικότητας, θα επιχειρήσει να αναδείξει αυτή η διπλωματική εργασία μέσα από παραδείγματα νομολογίας εθνικών και ενωσιακών δικαστηρίων. Επιπροσθέτως, η εργασία αυτή θα αναδείξει την σημασία που έχει αρχή της προφύλαξης στον τομέα της δημόσιας υγείας στις σημερινές κοινωνίες. Η Covid-19 καθιστά την αρχή της προφύλαξης εξαιρετικά επίκαιρη και υπογραμμίζει το ζήτημα της ανάγκης για μία ορθολογική και αποτελεσματική αξιοποίησή της τόσο σε δικαστικό επίπεδο, όσο και σε σχεδιασμό δημοσίων πολιτικών.
Both modern investment activity and the pursuit of lofty economic goals often confront humanity with a serious social dilemma: can the planet withstand the severe environmental damage caused at the altar of profit and economic growth? From early on, it became clear that the protection of the environment is a matter of general and public interest, so the establishment and recognition of specific environmental principles became an important tool for the "greening of law".One of these principles is the "precautionary principle". The aim of this paper is to present this principle, to analyze the relevant definitions and to distinguish it from similar principles, but also to highlight its importance through the jurisprudence of national courts and the court of the European Union. The latter, as is known, is a unique social political formation with its own legal system, as it contributes in various ways to the promotion of the concept of "sustainable development".It is important to mention the concepts of complexity and scientific uncertainty, which are key elements of Environmental Justice according to Beck "the social production of wealth is accompanied by the social production of risks". These two modern risks are characterized by their complexity, since they affect an unlimited number of recipients, without determining the temporal and spatial dimension of their limits. Also, because the existence of scientific uncertainty regarding the risks of damage to the environment, as well as to human health, is a condition for the application of the precautionary principle, this principle represents the postmodern phase of law and the way in which the formation of legal rules in modern societies. The establishment of this principle marks a shift in law from the adequacy and certainty of scientific knowledge to the acceptance of uncertainty, creating a field of law with new bases. The acceptance of scientific uncertainty somehow forces Environmental Law to intervene with its own mechanisms to cover the inadequacy of scientific knowledge.The reason that has caused difficulties in the interpretation and application of the principle seems to be its innovative character. The main concern seems to be the idea that an uncontrolled application of the precautionary principle could block technological progress and put an end to all investment activity. This is therefore an extremely strict interpretation of the principle which could inhibit innovation for the sake of security. This issue, as well as the normativity that has developed to date, as well as the contribution of the principle of proportionality, will attempt to highlight this diplomatic work through examples of jurisprudence of national and EU courts.In addition, this work will highlight the importance of the precautionary principle in the field of public health in today's societies. Covid-19 makes the precautionary principle extremely relevant and underlines the need for a rational and effective use of it both at the judicial level and in the planning of public policies.
|
|---|
Copyright © 2013 Βιβλιοθήκη Ο.Π.Α. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.