Περίληψη : | Η διατήρηση της ευημερίας σε έναν πλανήτη με αυξανόμενο πληθυσμό, σε συνδυασμό με την ενίσχυση των οικοσυστημάτων που υποστηρίζουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες, καθώς και η επίτευξη οικονομικής ανάπτυξης χωρίς την εξάντληση των φυσικών πόρων που τροφοδοτούν την οικονομία, αποτελούν βασικές προκλήσεις. Η κυκλική οικονομία έρχεται να δώσει λύση σε αυτά τα ζητήματα, προωθώντας ένα μοντέλο που δημιουργεί μακροπρόθεσμη αξία για την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον. Ωστόσο, η εφαρμογή αυτού του μοντέλου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πρόκειται για ένα μεγάλης κλίμακας εγχείρημα που προϋποθέτει συντονισμένες πολιτικές, επενδύσεις στην καινοτομία, αλλαγές στη νομοθεσία, καθώς και μια συλλογική δέσμευση από κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και πολίτες σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεδομένου ότι η κυκλική οικονομία εξ ορισμού είναι ένα σύστημα επανορθωτικό και αναγεννητικό, που δίνει έμφαση στη στενή αλληλεξάρτηση μεταξύ οικονομικής ευημερίας και οικολογικής ισορροπίας, η υιοθέτησή της σε επίπεδο πόλεων απαιτεί κατάλληλες στρατηγικές. Η παρούσα εργασία διερευνά τις στρατηγικές που χρειάζεται να αναπτύξουν οι πόλεις σε επίπεδο δόμησης, ώστε να γίνουν πιο βιώσιμες και να εναρμονιστούν με το φυσικό περιβάλλον. Ακόμη, αναλύονται επιχειρηματικά μοντέλα που εφαρμόζουν τις αρχές της κυκλικής οικονομίας και παρατίθενται παραδείγματα από επιχειρήσεις που τις εφαρμόζουν επιτυχώς. Επιπλέον, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη εντείνει τις προσπάθειές της για τη μετάβαση στη κυκλική οικονομία, κρίθηκε αναγκαίο στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας να διερευνηθεί το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τόσο την ευρωπαϊκή όσο και την εθνική νομοθεσία σχετικά με την κυκλική οικονομία και τη διαχείριση αποβλήτων. Η ανάλυση αυτή είναι απαραίτητη προκειμένου να αξιολογηθεί η πρόοδος που έχει σημειωθεί και να διαπιστωθεί σε ποιο σημείο βρίσκεται η Ελλάδα σε σχέση με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις και τους στρατηγικούς στόχους. Τέλος, η μελέτη των δεικτών παρακολούθησης της κυκλικής οικονομίας, όπως ορίζονται από την Eurostat και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι σημαντική διότι παρέχει μια αντικειμενική και μετρήσιμη βάση αξιολόγησης της προόδου προς την κυκλική οικονομία. Οι δείκτες αυτοί επιτρέπουν την αποτύπωση της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων πολιτικών, τον εντοπισμό κενών και αδυναμιών, καθώς και την ανάδειξη βέλτιστων πρακτικών. Επιπλέον, συμβάλλουν στην κατανόηση των διαφορών μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιτρέποντας την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Για αυτό το λόγο η εργασία στοχεύει στην παρουσίαση και ερμηνεία των επικαιροποιημένων δεικτών παρακολούθησης της κυκλικής οικονομίας, στη διερεύνηση της θέσης της Ελλάδας σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με τους δείκτες, όπως επίσης και στην παράθεση και επεξήγηση στατιστικών δεδομένων που αφορούν την παραγωγή και ανακύκλωση αποβλήτων στην Ευρώπη. Η ερμηνεία αυτών των δεδομένων μπορεί να λειτουργήσει ως βάση για στοχευμένες πολιτικές παρεμβάσεις σε Ελλάδα και Ευρώπη. Ensuring prosperity on a planet with a growing population, while simultaneously enhancing the ecosystems that support human activities and achieving economic growth without depleting the natural resources that fuel the economy, are fundamental challenges. The circular economy seeks to address these issues by promoting a model that creates long-term value for the economy, society, and the environment.However, implementing this model is not an easy task. It is a large-scale endeavor that requires coordinated policies, investments in innovation, legislative changes, and a collective commitment from governments, businesses, and citizens worldwide. Given that the circular economy is, by definition, a restorative and regenerative system that emphasizes the close interconnection between economic prosperity and ecological balance, its adoption at the city level necessitates appropriate strategies. This study explores the strategies that cities need to develop in the field of urban planning to become more sustainable and harmonize with the natural environment. Additionally, business models that apply circular economy principles are analyzed, and examples of companies successfully implementing these principles are presented.Moreover, as Europe has intensified its efforts in recent years to transition to a circular economy, it was deemed necessary within the framework of this study to investigate the institutional framework governing both European and national legislation regarding the circular economy and waste management. This analysis is essential to assess the progress made and to determine where Greece stands in relation to European directives and strategic objectives.Finally, the study of circular economy monitoring indicators, as defined by Eurostat and the European Commission, is crucial as it provides an objective and measurable basis for evaluating progress toward a circular economy. These indicators allow for assessing the effectiveness of existing policies, identifying gaps and weaknesses, and highlighting best practices. Furthermore, they contribute to understanding the differences among EU member states, facilitating the extraction of valuable insights. For this reason, the study aims to present and interpret the updated circular economy monitoring indicators, examine Greece’s position relative to the rest of the European Union based on these indicators, and analyze statistical data concerning waste generation and recycling in Europe. The interpretation of these data can serve as a foundation for targeted policy interventions in Greece and across Europe.
|
---|