Περίληψη : | Η δημοσιονομική πολιτική είναι το κύριο μέσο επέμβασης των κρατών στην λειτουργία της ελεύθερης αγοράς για την επίτευξης της πλήρους απασχόλησης και της οικονομικής μεγέθυνσης. Οι παρεμβάσεις των κυβερνήσεων μπορεί να είναι ευεργετικές, ενώ πολλές φορές δύναται να επιφέρουν και αντίθετα αποτέλεσμα αν δεν σχεδιαστούν σωστά ή εφαρμοστούν σε λανθασμένη χρονική συγκυρία. Τα κράτη της Ευρώπης μέσα από μία μακρά και συνεχή διαδικασία κατάφεραν να επιτύχουν μία στενή οικονομική συνεργασία σε πολλούς τομείς και εν τέλει την δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το αποκορύφωμα αυτή της οικονομικής συνεργασίας υπήρξε η υιοθέτηση από πολλά μέρη κράτη ενός κοινού νομίσματος του ευρώ. Η είσοδος του ευρώ συνοδεύτηκε από μία ενιαία κεντρική νομισματική πολιτική υπό τη σκέπη της ΕΚΤ, ενώ σε επίπεδο δημοσιονομικής πολιτικής δεν επικράτησε το ίδιο πνεύμα. Η δημοσιονομική πολιτική αφέθηκε στην ευχέρεια των κρατών τα οποία έμειναν ελεύθερα να ρυθμίζουν τα δημόσια οικονομικά τους χωρίς καμία ουσιαστική καθοδήγηση ή περιορισμό. Η όποια μέριμνα δόθηκε ήταν περισσότερο σε επίπεδο διακηρύξεων καθώς οι διατάξεις του Σύμφωνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης έμειναν ανεφάρμοστες μέχρι το ξέσπασμα της Χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2010. Στον απόηχο της κρίσης η Ευρώπη έλαβε αυστηρότερα μέτρα ως αφορά τα δημόσια οικονομικά των κρατών μελών και προσπάθησε να συστήσει μηχανισμούς που θα μπορούσαν να επιφέρουν διέξοδο σε παρόμοιες μελλοντικές καταστάσεις Η παρούσα εργασία μετά από μία σύντομη ιστορική αναδρομή του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος και τις λειτουργίες της δημοσιονομικής πολιτικής, εστιάζει στα μέτρα που πάρθηκαν και τελικώς κρίθηκαν ανεπιτυχή για το συντονισμό των εθνικών οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και κυρίως της Ελλάδας. Αναλύονται οι λόγοι που οδήγησαν την ελληνική οικονομία σε αδιέξοδο και οι τρόποι αντιμετώπισης που υιοθετήθηκαν. Επιπλέον το ενδιαφέρον εστιάζεται στο νέο δημοσιονομικό πλαίσιο που θεσπίστηκε μετά την εμπειρία της κρίσης και η αποτελεσματικότητα του απέναντι σε νέες προκλήσεις όπως αυτή που διαδραματίζεται τώρα εξαιτίας της πανδημίας του Covid-19. Fiscal policy is the main tool for governments to intervene in the operation of free markets in order to achieve full employment and economic growth. Governmental interventions can be beneficial while, sometimes can have adverse effects, if they are not well designed or implemented at the wrong time. European states over a continuous and long procedure managed to achieve a very close economic collaboration which, finally led to the creation of the European Union. The peak of this economic interaction between European states was the establishment of a common currency the so called Euro. The introduction of Euro was accompanied by a single and central monetary policy under the operation of European Central Bank. On the other hand fiscal policy did not follow the same logic. Fiscal Policy was at the discretion of Member States which they could freely regulate and apply their own economic policies without any substantial guidance or restrictions from a central agency. Regulations about fiscal consolidation remained declarations, as the Growth and Stability Pact did not apply until the outbreak of economic crisis in 2010. In the aftermath of crisis Europe decided to introduce stricter rules and measures regarding the national fiscal policy of state members. Moreover Europe tried to establish mechanisms that could prevent similar situations in the future like European Stability Mechanism. The present dissertation makes a short review of European Foundation and the functions of fiscal policy in general, it aims to present the measures that initially applied and unfortunately failed for the coordination of national economic policies of European member states with an emphasis to Greece. The reasons that led Greece’s economy to a dead-end are analyzed, while at the same time we unveil the measures taken for the country’s rescue. Moreover we focus at the new fiscal framework, applied after the crisis and its effectiveness before new challenges as the ongoing pandemic of SARS-CoV-2.
|
---|