| Abstract : | Σήμερα, στη δυσχερή συγκυρία που βιώνουν πολλές χώρες, η έρευνα, η τεχνολογία και η καινοτομία μπορούν να βελτιώσουν και να ανατρέψουν το αρνητικό κλίμα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα να βασιστούν στην «οικονομία της γνώσης» και στη δυνατότητα των ευρωπαϊκών χωρών να καινοτομούν και να παράγουν υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας προϊόντα και υπηρεσίες. Η Στρατηγική της Έξυπνης Εξειδίκευσης, που βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», αποτελεί την επόμενη μεγάλη πρόκληση στην προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παραμείνει ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Έξυπνη Εξειδίκευση αφορά σε μια διαδικασία προσδιορισμού των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων σε συγκεκριμένους τομείς ή τμήματα της αγοράς, αναπτύσσοντας ένα όραμα για το μέλλον, δίνοντας έμφαση στις στρατηγικές προτεραιότητες, εφαρμόζοντας ένα σχέδιο δράσης και ενσωματώνοντας μηχανισμούς παρακολούθησης και αξιολόγησης. Στην παρούσα εργασία, αναλύεται η Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης και η εφαρμογή της στην Ελλάδα με έμφαση στην Περιφέρεια της Κρήτης. Στο πρώτο κεφάλαιο, παρουσιάζονται τα θεωρητικά υποδείγματα οικονομικής μεγέθυνσης όπως το νεοκλασικό υπόδειγμα Solow-Swan, το νεοκλασικό υπόδειγμα Solow-Swan με τεχνολογική πρόοδο καθώς και τα υποδείγματα ενδογενούς μεγέθυνσης μέσα από τη μελέτη των οποίων διαφαίνεται ότι η οικονομική ανάπτυξη σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα είναι αποτέλεσμα μόνο της τεχνολογικής προόδου. Ακολούθως, λόγω του ότι η τεχνολογική πρόοδος προκύπτει κυρίως μέσω των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη, γίνεται η προσέγγιση της έννοιας και πραγματοποιείται η σύνδεσή της με την καινοτομία, την παραγωγικότητα και την οικονομική μεγέθυνση. Στο δεύτερο κεφάλαιο, παρουσιάζεται η Ευρωπαϊκή στρατηγική με έμφαση στην «Ευρώπη 2020» και στον κυρίαρχο ρόλο της έρευνας και της καινοτομίας σε αυτήν, μέσω της οποίας ενθαρρύνονται τα κράτη-μέλη να επενδύσουν το 3% του ΑΕΠ τους στην έρευνα και ανάπτυξη μέχρι το 2020. Επίσης, παρουσιάζεται η Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, αναλύονται οι στόχοι της και η μέχρι τώρα εξέλιξή της στην Ελλάδα. Στο τρίτο κεφάλαιο, μελετάται η υφιστάμενη κατάσταση στην Ελλάδα όσον αφορά τις δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη, την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητά της στο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον. Στη συνέχεια, εξετάζονται οι επιδόσεις των δεκατριών ελληνικών Περιφερειών στην ανταγωνιστικότητα και στην καινοτομία χρησιμοποιώντας τους κυριότερους και πιο πρόσφατους δείκτες με σκοπό τη σύγκριση τους σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ελλάδα, στους περισσότερους δείκτες βρίσκεται κάτω του μέσου όρου της Ε.Ε. με εξαίρεση την Περιφέρεια της Κρήτης και τις δαπάνες για Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ της στο δημόσιο τομέα που ξεπερνούν την αντίστοιχη ευρωπαϊκή επίδοση. Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία, στο τέταρτο κεφάλαιο, δίνεται έμφαση στην Περιφέρεια της Κρήτης, παραθέτονται τα δυνατά και αδύνατα σημεία της, εξετάζεται ο σχεδιασμός της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης και πραγματοποιείται η σύνδεσή του με τα οικονομικά χαρακτηριστικά και τη διάρθρωση του προϋπολογισμού του προγράμματος. Τα περισσότερα αναφερθέντα οικονομικά χαρακτηριστικά της Περιφέρειας της Κρήτης έχουν ληφθεί υπόψη στο σχεδιασμό της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης και συσχετίζονται σε μεγάλο βαθμό τόσο με την κατανομή των χρηματοδοτικών πόρων στους πέντε γενικούς στόχους όσο και στους τέσσερεις στρατηγικούς τομείς, δίνοντας έμφαση και υψηλότερη χρηματοδοτική στήριξη σε προτεραιότητες που είναι συναφείς μεταξύ τους και αφορούν την αναβάθμιση των ερευνητικών υποδομών και την ενδυνάμωση της συνεργασίας των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων με τον επιχειρηματικό κόσμο στους στρατηγικούς τομείς.
|
|---|
Copyright © 2013 Library AUEB. All rights reserved.