Ζερβού, Σοφία-Λεμονιά2025-04-072025-04-072025-03-31https://pyxida.aueb.gr/handle/123456789/11754Η ραγδαία πρόοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) και η αυξανόμενη σημασία της Κυβερνοασφάλειας έχουν αναδείξει την ανάγκη για την υιοθέτηση αποτελεσματικών και ισορροπημένων ρυθμιστικών πλαισίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Οι δύο αυτοί τομείς, αν και διακριτοί, διασυνδέονται λειτουργικά και θεσμικά, καθώς σχετίζονται τόσο με την καινοτομία όσο και με την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και την εθνική ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ βρίσκεται αντιμέτωπη με σύνθετες διαπραγματεύσεις μεταξύ θεσμικών οργάνων, κρατών-μελών και κοινωνικών φορέων, προκειμένου να εξισορροπήσει αντικρουόμενα συμφέροντα και στρατηγικές προτεραιότητες. Σκοπός της Μελέτης: Η μελέτη στοχεύει στη διερεύνηση της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων για τη νομοθεσία σχετικά με την ΤΝ και την Κυβερνοασφάλεια εντός της ΕΕ. Ειδικότερα, επιδιώκεται η κατανόηση των θεσμικών αλληλεπιδράσεων, των στρατηγικών επιλογών και των συμβιβασμών που διαμορφώνουν τις σχετικές ρυθμίσεις. Παράλληλα, διερευνάται η συγκριτική διάσταση των διαπραγματεύσεων, τόσο μεταξύ των δύο θεματικών πεδίων, όσο και σε σύγκριση με διεθνείς παραδείγματα, όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα. Μεθοδολογία: Η μεθοδολογική προσέγγιση βασίζεται σε βιβλιογραφική ανασκόπηση. Αναλύονται επιστημονικά άρθρα, κανονιστικά κείμενα, στρατηγικά έγγραφα της ΕΕ, εκθέσεις πολιτικής και νομικές πράξεις, με στόχο την καταγραφή του θεσμικού πλαισίου, την ερμηνεία των διαδικασιών διαπραγμάτευσης και την αποτύπωση των συγκρούσεων και συνεργασιών μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων. Η μεθοδολογία οργανώνεται σε τέσσερα στάδια: εντοπισμός, θεματική ομαδοποίηση, κριτική ανάλυση και σύνθεση. Συμπεράσματα: Η ανάλυση αναδεικνύει ότι οι διαπραγματεύσεις στην ΕΕ για την ΤΝ και την Κυβερνοασφάλεια χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό πολυπλοκότητας, λόγω της ανάγκης ισορροπίας μεταξύ καινοτομίας, ασφάλειας και θεμελιωδών δικαιωμάτων. Εντοπίζονται προκλήσεις όπως η ετερογένεια μεταξύ κρατών-μελών, η ασυμμετρία πόρων, οι γεωπολιτικές πιέσεις και η περιορισμένη διαφάνεια των διαδικασιών. Παράλληλα, διαφαίνονται συγκλίσεις στις στρατηγικές θεσμών και κρατών για την ενίσχυση της διεθνούς θέσης της ΕΕ. Η μελέτη προτείνει τη θεσμική ενίσχυση της διαφάνειας, της συμμετοχικότητας και της ρυθμιστικής ευελιξίας, καθώς και την υιοθέτηση πιο συμπεριληπτικών και γεωπολιτικά συνειδητών προσεγγίσεων.Introduction: The rapid development of technology over the last decade has highlighted Artificial Intelligence (AI) and Cybersecurity as two of the most significant pillars of the digital era. Within this context, the European Union (EU) faces the urgent need to design a coherent regulatory framework that balances the promotion of innovation and economic growth with the protection of citizens’ rights, data security, and resilience against cyber threats. This study focuses on the EU-level negotiations shaping legislation in the fields of AI and Cybersecurity, two domains that are distinct yet deeply interconnected. Aim of the Study: The main objective of this research is to investigate the negotiation processes within the EU regarding the legislation on AI and Cybersecurity, emphasizing institutional dynamics, legal frameworks, and political strategies. The study aims to shed light on the decision-making mechanisms used by EU institutions, the challenges encountered in balancing competing interests, and the compromises made in regulatory design. Furthermore, it explores the comparative aspects between the two thematic fields and with international actors, such as the United States and China. Methodology: The research adopts a literature review methodology, drawing on a wide range of sources including scientific publications, legal documents, official EU reports, and policy papers. The methodology involves four key stages: identification of relevant sources, thematic organization, critical analysis, and synthesis of findings. This approach enables the construction of a comprehensive narrative that integrates different perspectives and highlights existing gaps in the literature. Findings: The analysis reveals that the negotiation processes surrounding AI and Cybersecurity legislation in the EU are marked by high complexity due to the need to reconcile innovation, fundamental rights, and national security. Challenges include divergent member state priorities, geopolitical pressures, regulatory asymmetries, and limited transparency in decision-making processes. However, the research also identifies growing convergence in institutional strategies aiming to strengthen the EU’s global role in technology governance. The study proposes institutional reforms to enhance transparency, inclusiveness, regulatory adaptability, and international alignment, thus supporting a more robust and democratic policy-making process.σελίδες 110Attribution-NoDerivatives 4.0 Internationalhttp://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/Artificial Intelligence (AI)CybersecurityEuropean Union (EU)Legislative negotiationsΤεχνητή νοημοσύνηΚυβερνοασφάλειαΕυρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ)Θεσμικές διαπραγματεύσειςΝομοθετική διαδικασίαTextΒολιώτης, Σεραφείμ