Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης: αναδρομή, ανάλυση και προτάσεις για το μέλλον

Abstract

Η Συνθήκη της Λισαβόνας δημιούργησε τη θέση του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας και αντιπροέδρου της Επιτροπής ( HR / VP),ο οποίος έχει ως επιπλέον καθήκον την προεδρία του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων,συνδυάζοντας τις θέσεις του Ύπατου Εκπροσώπου για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας και του Επιτρόπου Εξωτερικών Σχέσεων, οι οποίες αποτελούσαν ξεχωριστούςρόλους στις προηγούμενες Συνθήκες. Η θέση του ΥΕ είναι ένας μοναδικός ρόλος καθώς δρα εντός δύο θεσμών και η ηγείται της ΕΥΕΔ. Όμως, με την αλληλεπίδραση αυτή τίθονται θέματα συνοχής στο εσωτερικό της Ένωσης. Ο ρόλος του Ύπατου Εκπροσώπου έχει δεχθεί έντονη κριτική από ταμέσα ενημέρωσης, με την Cathrine Ashton και την ΕΥΕΔ να δέχονται την περισσότερη. Πολλοί θεωρούν ότι τα καθήκοντα του ΥΕ είναι πρακτικά αδύνατο να τα φέρει εις πέρας ένα μόνο άτομο.Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να αναλύσει το θεσμό του Ύπατου Εκπροσώπου όπως έχει διαμορφωθεί μέσα από τις συνθήκες και να προτείνει τρόπους εξέλιξης του θεσμού αυτού στομέλλον. Στο πρώτο κεφάλαιο αυτής της εργασίας θα εξετάσουμε τις συνθήκες της ΕΕ, από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ όπου και δημιουργήθηκε ο θεσμός μέχρι και την Συνθήκη της Λισαβόνας με την οποία πήρε την τελική του μορφή, και το τι έχει προσφέρει η κάθε μία στο θεσμότου ΥΕ αλλά και στην ΕΕ συνολικά. Στο δεύτερο κεφάλαιο θα αναλυθούν οι λειτουργίες του Ύπατου Εκπροσώπου όπως διαμορφώθηκαν με την συνθήκη της Λισαβόνας και θα εξεταστεί κατάπόσο η θέση του ΥΕ προσφέρει συνοχή στην εξωτερική δράση και στο εσωτερικό της Ένωσης. Τέλος θα ασκηθεί κριτική σε κάθε πρόσωπο το οποίο κατείχε την θέση του ΥΕ από τη δημιουργίατης θέσης με την συνθήκη του Άμστερνταμ μέχρι και το τέλος του έτους 2019 και θα παρουσιαστούν κάποιες προτάσεις για την εξέλιξη του θεσμού στο μέλλον

The Lisbon Treaty created the position of High Representative of the Union for Foreign Affairs and Security Policy and Vice-President of the Commission (HR / VP), who also chairs theForeign Affairs Council, combining the positions of High Representative for the Common Foreign and Security Policy and the Commissioner for External Relations, which were separate roles in the previous Treaties. The position of the HR is a unique role as it operates within two institutions and is the leader of the EEAS. However, this interaction raises issues of cohesion within the Union. The role of High Representative has been heavily criticized by the media, with Cathrine Ashton and the EEAS receiving the most of that criticism. Many consider that the tasks of the HR are practicallyimpossible to be performed by a single person. The purpose of this paper is to analyze the role ofthe High Representative as it has been formed through the Treaties and to suggest ways of development of this institution in the future. In the first chapter of this paper we will examine the Treaties of the EU, from the Treaty of Amsterdam where the institution was created to the Treaty of Lisbon which took its final form, andwhat each has offered to the institution of the HR but also in the EU as a whole. The second chapterwill analyze the functions of the High Representative as formulated by the Treaty of Lisbon and will examine whether the position of the HR offers coherence in external action and within the Union. Finally, every person who held the position of HR from the creation of the position with theAmsterdam Treaty until the end of 2019 will be criticized and some proposals will be presented forthe development of the institution in the future.