Η βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους και ο άγνωστος «Χ» της κλιματικής αλλαγής

Abstract

Το αντικείμενο που πραγματεύεται η παρούσα διπλωματική εργασία αφορά στο δημόσιο χρέος, το θεωρητικό του πλαίσιο, την ιστορική εξέλιξή του στην Ελλάδα, τη δυναμική του καθώς και το πώς αυτή επηρεάζεται από το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Αναλύονται οι διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις σχετικά με το δημόσιο χρέος, από τους Κλασικούς Οικονομολόγους έως τη Ρικαρδιανή Ισοδυναμία και την Κεϋνσιανή Θεώρηση, ενώ εξετάζεται επίσης το βάρος του χρέους στις μελλοντικές γενιές. Εν συνεχεία, καταγράφεται η πορεία του ελληνικού δημόσιου χρέους, από την ένταξη της χώρας στην Ευρωζώνη έως την κρίση χρέους και τα προγράμματα προσαρμογής, μέχρι την οικονομική ανάκαμψη και την έλευση της πανδημικής και κλιματικής κρίσης. Ακολουθεί η ανάλυση της δυναμικής του χρέους, μέσα από μελέτη τριών διαφορετικών σεναρίων για την εξέλιξη του ελληνικού δημόσιου χρέους τα επόμενα 15 έτη, χρησιμοποιώντας τη βασική εξίσωση της δυναμικής συμπεριφοράς του χρέους. Τέλος, η εργασία διερευνά τη σύνδεση μεταξύ κλιματικής αλλαγής και βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους, αναλύοντας τις δημοσιονομικές επιπτώσεις, τους κλιματικούς κινδύνους και τη χρηματοδότηση της κλιματικής δράσης, εστιάζοντας στον ρόλο των πράσινων ομολόγων.

The subject of this thesis concerns public debt, focusing on its theoretical framework, its historical evolution in Greece, its dynamics and how it is affected by the phenomenon of climate change. The different theoretical approaches to public debt are analyzed, from Classical Economists to Ricardian Equivalence and Keynesian Theory, while the burden of debt on future generations is also examined. Subsequently, the course of Greek public debt is recorded, from the country's accession to the Eurozone to the debt crisis and adjustment programs, to the economic recovery and the advent of the pandemic and climate crisis. The analysis of debt dynamics follows, through a study of three different scenarios for the evolution of Greek public debt over the next 15 years. Finally, the paper explores the link between climate change and public debt sustainability, analyzing fiscal implications, climate risks and climate action financing, with special reference to the role of green bonds.