Informality, the effect on workers and the consequences for development

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει το φαινόμενο της άτυπης εργασίας και τις επιπτώσεις του στους εργαζόμενους καθώς και στη συνολική οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Η άτυπη εργασία, δηλαδή η εργασία που λαμβάνει χώρα εκτός του επίσημου, ρυθμιζόμενου πλαισίου, αποτελεί μια σύνθετη και πολυδιάστατη πρόκληση. Η εργασία εστιάζει στις αιτίες της άτυπης απασχόλησης, όπως η ανεπαρκής εφαρμογή κανονισμών, η αδύναμη κρατική παρέμβαση, η φτώχεια και η ανεργία. Επιπλέον, αναλύεται η διαφοροποίηση της άτυπης εργασίας ανάλογα με το φύλο, την ηλικία και το εκπαιδευτικό επίπεδο, με ειδική έμφαση στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, ενώ ταυτόχρονα εξετάζονται και οι σύγχρονες προκλήσεις. Η έρευνα αποκαλύπτει ότι οι εργαζόμενοι στην άτυπη οικονομία στερούνται βασικών εργασιακών δικαιωμάτων, κοινωνικής προστασίας και σταθερών εισοδημάτων, γεγονός που οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο φτώχειας και επισφάλειας. Παράλληλα, η άτυπη εργασία περιορίζει τη φορολογική βάση των κρατών, μειώνει την παραγωγικότητα και δυσχεραίνει τον στρατηγικό σχεδιασμό για βιώσιμη ανάπτυξη. Η εργασία υπογραμμίζει την ανάγκη διαμόρφωσης πολιτικών που θα ενισχύουν την επίσημη εργασία, μέσα από την ενίσχυση των θεσμών, την εκπαίδευση, την κοινωνική προστασία και την προώθηση θέσεων εργασίας σύμφωνα με τα τυπικά πρότυπα. Το παράδειγμα της Ελλάδας επισφραγίζει τα παραπάνω. Συνολικά, η μελέτη αναδεικνύει ότι η μετάβαση από την άτυπη στην επίσημη εργασία δεν αποτελεί μόνο εργασιακή πρόκληση, αλλά και καθοριστικό παράγοντα για την κοινωνική δικαιοσύνη και τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη τόσο της οικονομίας, όσο και της εργασίας εν γένει.

This thesis examines the phenomenon of informality in employment and its impact on workers and overall economic and social development. Informal work, defined as labor outside the formal, regulated framework, presents a complex and multidimensional challenge. The study focuses on the causes of informal employment, such as weak regulatory enforcement, limited state intervention, poverty, and unemployment. It also analyzes how informality varies depending on gender, age, and education level, with particular emphasis on vulnerable social groups, and at the same time looks into the recent challenges. The research reveals that workers in the informal economy are deprived of basic labor rights, social protection, and stable incomes, leading to a vicious cycle of poverty and insecurity. At the same time, informal employment reduces the state’s tax base, limits productivity, and hampers strategic planning for sustainable development. The thesis underscores the need for policies that support the transition to formal employment through strengthening institutions, expanding access to education, ensuring social protection, and promoting decent work opportunities. The Greek case study confirms the above. Overall, the study highlights that the transition from informal to formal employment is not merely a labor market issue, but a key factor for achieving social justice and long-term development for the economy and the labor market in general.