Η λογιστική αποτίμηση των τραπεζικών μετοχών στην Ελλάδα

Abstract

Η παρούσα εργασία διαπραγματεύεται την επίδραση διαφόρων λογιστικών μεγεθών, όπως τα κέρδη, το σύνολο των Ιδίων Κεφαλαίων, οι ταμειακές ροές, τα δεδουλευμένα έσοδα/ έξοδα στη διαμόρφωση των τιμών των μετοχών των τραπεζικών ιδρυμάτων κατά τη διάρκεια των ετών 1992 έως και 2005. Ως βάση λαμβάνεται το Υπόδειγμα του Ohlson, το οποίο στη συνέχεια χρησιμοποιείται με διάφορες παραλλαγές προκειμένου να εξακριβωθεί ποια λογιστικά μεγέθη δίνουν την μεγαλύτερη πληροφόρηση όσον αφορά την διαμόρφωση των τιμών των τραπεζικών μετοχών. Με άλλα λόγια, βασικός στόχος είναι η εύρεση εκείνων των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων των τραπεζών που τελικά επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τους επενδυτές και κατ’ επέκταση την διαμόρφωση των τιμών των μετοχών. Με βάση τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας, τα κέρδη αποτελούν αδιαμφισβήτητα την βασικότερη μεταβλητή που επηρεάζει τις τιμές των μετοχών των ελληνικών τραπεζών. Επιπλέον, τα ευρήματα που προέκυψαν συνάδουν με τα ευρήματα άλλων μελετητών, σύμφωνα με τους οποίους όταν τα κέρδη των τραπεζών διασπαστούν σε κέρδη από κύριες τραπεζικές δραστηριότητες και κέρδη από χρεόγραφα, η επεξηγηματικότητα του προκύπτοντος υποδείγματος αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό. Αξίζει να αναφερθεί δε ότι τα κέρδη από τραπεζικές δραστηριότητες έχουν μεγαλύτερη επίδραση στις τιμές των μετοχών από ό,τι τα κέρδη από χρεόγραφα, καθώς τα πρώτα θεωρούνται λιγότερα επικίνδυνα και ευμετάβλητα από τους επενδυτές. Στη συνέχεια, έγινε προσπάθεια να εξεταστεί εάν το περιεκτικό εισόδημα (comprehensive income) και το εισόδημα βρώμικου πλεονάσματος (dirty surplus income) προσφέρουν επιπρόσθετη πληροφόρηση στην ερμηνευτικότητα του αρχικού υποδείγματος. Το συμπέρασμα είναι ότι η εισαγωγή του εισοδήματος βρώμικου πλεονάσματος ως ανεξάρτητη μεταβλητή στο αρχικό υπόδειγμα αυξάνει την ερμηνευτικότητά του, ενώ η εισαγωγή του περιεκτικού εισοδήματος την μειώνει. Η έρευνα επιπλέον αποδεικνύει ότι οι ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες και τα δεδουλευμένα έσοδα/ έξοδα είναι δύο στατιστικά σημαντικές μεταβλητές και ότι τα προκύπτοντα μοντέλα εμφανίζουν ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα ερμηνευτικότητας. Τα αποτελέσματα αυτά συνάδουν με τα ευρήματα μελετητών που έχουν ασχοληθεί με παρόμοιες έρευνες. Τέλος, έγινε εισαγωγή μίας ψευδομεταβλητής- σε κάθε ένα από τα εξεταζόμενα μοντέλα- για κάθε έτος του δείγματός μας και για κάθε μεταβλητή του υποδείγματος μας. Σκοπός είναι να ανιχνευθεί εάν η ερμηνευτικότητα των υποδειγμάτων ή οι συντελεστές των μεταβλητών μεταβάλλονται με την εισαγωγή των συγκεκριμένων ψευδομεταβλητών. Το συμπέρασμα είναι ότι η ερμηνευτικότητα των μοντέλων αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό και οι συντελεστές των κερδών και των Ιδίων Κεφαλαίων παραμένουν στατιστικά σημαντικοί, ενώ οι αντίστοιχοι των ταμειακών ροών και δεδουλευμένων εσόδων / εξόδων παύουν να είναι στατιστικά σημαντικοί.